Kübra Kaya: Sevgi Görmeyen Çocuklar Islah Evlerine Düşüyor!
Röportaj: Gül Topcu Barut
Toplumun gözden kaçırdığı, hatta çoğu zaman bilmediği bir dünya: Islah evleri… Buraya gelen gençler suçlu değil, zor şartların içine doğmuş, ihmal edilmiş, sevgisiz büyümüş çocuklar. Peki, onların yeniden hayata tutunması nasıl mümkün olabilir? İşte bu sorunun cevabını, yıllardır ıslah evlerinde gençlere manevi rehberlik yapan Kübra Kaya ile konuştuk. Kaya, gençlerin yaşadığı zorluklardan, ailelerin çaresizliğinden ve en önemlisi sevginin iyileştirici gücünden bahsediyor.
Gelin, ıslah evlerindeki bu görünmeyen dünyayı, gençlerin hayata nasıl tutunmaya çalıştığını ve manevi rehberlerin onların yolculuğunda nasıl bir ışık olduğunu, Kübra Kaya'nın anlattıklarıyla keşfedelim.
"Gençler suçlu değil, zor bir geçmişin mirasını taşıyorlar"
Kübra Hanım, okuyucularımız için kendinizden ve manevi rehberlik yaptığınız ıslah evlerinden bahseder misiniz?
Kübra Kaya: Amsterdam'da yaşıyorum, iki çocuk annesiyim ve yaklaşık 8-10 yıldır ıslah evi, hastane ve özel evlerde manevi danışmanlık yapıyorum. Özellikle gençlerle çalışmak benim için çok önemli. Çünkü bu süreçte fark ettiğim en büyük gerçek şu: Gençler kendilerini anlatacak, yargılanmadan dinlenecek birine ihtiyaç duyuyor.
Islah evleri genellikle toplumda yanlış bilinen veya hiç bilinmeyen yerler. Çoğu insan buradaki gençleri suçlu olarak görüyor. Oysa gerçekte birçok farklı sebeple buraya yerleştiriliyorlar: Evde ağır ihmalkarlık, aile içi şiddet, baskı, kaçma girişimleri, tehlikeli çevrelerle ilişki kurma gibi nedenler. Bu gençler bir noktada psikolojik ve davranışsal olarak destek almaları gerektiği için mahkeme kararıyla ıslah evine yerleştiriliyor.
Bu gençler gerçekten zor hayatlar yaşamış oluyorlar. Kimileri çocukluklarında istismar görmüş, kimileri ailede şiddete tanık olmuş veya çok küçük yaşta bağımlılığa sürüklenmiş. Burada benim görevim, onlara manevi olarak destek olmak ve hayata yeniden tutunmaları için bir kapı açmak.
"Islah evleri, toplumun görmediği ama görmesi gereken bir gerçek"
Çocuk veya gençlerin ıslah evine alınma sebepleri nelerdir?
Kübra Kaya: Evde aşırı ihmalkarlık, evden kaçma durumları, tehlikeli yollara sapma, illegal ilişkili durumlar, baskı veya şiddet, suç değil ama tehlike oluşturabilecek ortamlar gibi nedenlerle gençler ıslah evine yerleştiriliyor. Buna kısmen bağımlılar için de benzer durumlar geçerli.
"Onları anlamanın ilk adımı: Yargılamadan dinlemek"
Peki, manevi rehberlik süreciniz nasıl işliyor? Çocuklara nasıl yaklaşıyorsunuz?
Kübra Kaya: İlk ve en zor aşama güven kazanmak. Çünkü buraya gelen gençler genellikle yetişkinlere karşı güvenlerini kaybetmiş oluyorlar. Aileleri, öğretmenleri, sosyal hizmet çalışanları ya da çevrelerindeki yetişkinler onları hayal kırıklığına uğratmış olabiliyor.
Bu yüzden ilk görüşmelerimde onları sorgulamadan ve yargılamadan dinliyorum. Sadece basit sorularla bir bağ kurmaya çalışıyorum:
?️ "Nasılsın?"
?️ "Kahve içer misin?"
?️ "Bugün nasıl hissediyorsun?"
Bunlar küçük ama çok önemli adımlar. Çünkü bir gencin, karşısındaki yetişkinin gerçekten samimi olduğunu ve onu bir birey olarak gördüğünü hissetmesi gerekiyor.
Ayrıca meslek sırrımız olduğu için gençlere şu mesajı veriyorum: "Burada anlattıkların bizim aramızda kalır. Kendini rahat hisset." Bu, onların rahatça açılmasını sağlıyor.
"Bu çocukların hikâyeleri değil, trajedileri var"
Bu çalışmalarda duygusal olarak zorlanıyor musunuz? Kendinizi bu tür durumlardan nasıl koruyorsunuz?
Kübra Kaya: İlk başlarda ağlayarak eve giderdim, yaşamlardan etkilenirdim. Böyle kırılmış, parçalanmış ailelerden gelen çocuklar. Zamanla alışılıyor ama duyarlılığı kaybetmemek lazım. Çünkü yaşadıkları şeylerin hiçbiri normal değil, hikaye hiç değil. Bu gibi zorlukları kolay aşmak adına, belirli dönemlerde diğer çalışanlarla toplantılar yapıyoruz ve vakaları görüşüyoruz. Islah evi manevi rehber çok az, ihtiyaç olmasına rağmen bilinmediğinden dolayı talep az.
"Islah evlerinde manevi rehber açığı büyük"
Bu alanda gençlere ne önerirsiniz?
Kübra Kaya: Islah evi manevi rehberleri maalesef çok az, ihtiyaç olmasına rağmen bilinmediğinden dolayı talep az. Farklı kültürlerden gelen gençler ve çalışanlar arasında çatışmalar olabiliyor. Manevi rehberler bu gibi sorunlara müdahale edemiyor. Gençler üzerinde pek söz hakkımız olamıyor. Gençlerin bu alanda üst seviyelerde (söz sahibi olacak yerlerde) çalışmalarını tavsiye ediyorum. Pedagoglar, gençlik psikologları, davranış bilimcileri ve terapistlere gençlik kurumunda (jeugdzorgda) çok ihtiyaç var.
"Gençlerin En Büyük Eksikliği: Aile Sevgisi"
Islah evinde gençlerin en çok ihtiyaç duyduğu şey nedir?
Kübra Kaya: Açık konuşayım, gençlerin en büyük ihtiyacı sevgi. Çünkü sevgi görmemiş çocuklar buraya düşüyor!
Ne yazık ki, bu gençlerin büyük bir kısmı çocukluklarında sevgi eksikliği yaşamış. Birçoğu evlerinde şiddet, ilgisizlik veya baskı gördüğü için buraya geliyor. Ailelerinden gereken ilgiyi, şefkati görememişler. Bunun sonucunda öfke, nefret, kayıtsızlık veya içe kapanıklık gibi farklı tepkiler geliştiriyorlar.
Bir gencin hayatında ona şartsız sevgi gösteren bir yetişkinin olması çok büyük bir fark oluşturuyor. Islah evlerinde eğitim, terapi, spor gibi imkanlar sağlanıyor ama aile sevgisinin yerini hiçbir şey tutmuyor.
Bazen, çocuklar burada ilk kez biri tarafından gerçekten önemsendiklerini hissediyorlar. O yüzden manevi rehberler olarak en büyük görevimiz, onlara sevgi ve güven duygusunu yeniden kazandırmak.
"Gençler Yeniden Yanlış Yollara Sürüklenebilir"
Peki, ıslah evinden çıkan gençler dış dünyaya adapte olmakta zorlanıyor mu?
Kübra Kaya: Evet, maalesef çok zorlanıyorlar. Islah evinden çıktıktan sonra bazı gençler toparlanabiliyor, ama bir kısmı yanlış çevreye girerek yeniden kötü yollara sürüklenebiliyor.
Bunun en büyük sebebi onları doğru yönlendirecek bir sistemin eksik olması. Bazıları ailelerine dönemiyor ve rehber destekli evlere (begeleidingswoning) yerleştiriliyor. Ancak bu sistemde gençlerin kendi değerlerine uygun bir yaşam sürdürmelerini sağlayacak rehberler çok az.
Özellikle Müslüman gençler için dini ve kültürel rehberlik sağlayan kurumlar çok yetersiz. Bu yüzden, Hollanda’daki Müslüman toplumun gençleri destekleyici sosyal yapılar oluşturması gerekiyor. Aksi takdirde, gençler farklı gruplara yönelerek ailelerinden ve kendi kimliklerinden daha da uzaklaşabiliyor.
"Gençleri Yargılamayalım, Onlara Destek Olalım!"
Son olarak, topluma vermek istediğiniz bir mesaj var mı?
Kübra Kaya: En büyük isteğim şu: Gençleri yargılamak yerine anlamaya çalışalım!
Bu gençler kendi istekleriyle buraya gelmiyorlar. Kırık aileler, ilgisizlik, şiddet, istismar, bağımlılık gibi sorunlarla büyümüş çocuklar bunlar. Onları suçlamak yerine, onlara nasıl destek olabileceğimizi düşünmeliyiz.
Günlük hayatımızda, belki bir sokakta, belki bir parkta veya belki bir okulda zor durumdaki bir gençle karşılaşabiliriz. İşte o an onları dışlamak yerine bir selam verelim, bir hal hatır soralım. Küçük bir ilgi bile onlar için çok büyük bir anlam ifade edebilir.
İbn-i Sina'nın dediği gibi:
?️ "Gençleri bir güvercini tutar gibi tutacaksın, ne çok sıkacaksın ne de çok serbest bırakacaksın."
Sevgiyle yaklaşalım, yargılamadan dinleyelim ve onları kazanmak için çaba gösterelim. Çünkü her genç, umut dolu bir geleceği hak eder!
Manevi destek almak için ulusal destek hattını arayabilirsiniz:
Tel: 085-00 43 063 (Ulusal Zingeving ve Levensvragen Hattı)